Khám phá một số phong tục tập quán của người Tày miền Bắc
Phong tục tập quán của người Tày đã tạo nên một bức tranh văn hóa vô cùng đa dạng và đặc sắc cho mảnh đất miền Bắc. Nếu bạn tò mò về đời sống của người dân bản địa nơi đây hãy cùng tham khảo bài viết này.
Lễ hội trong phong tục tập quán của dân tộc Tày
Khi tìm hiểu 1 số nét phong tục tập quán đặc trưng của dân tộc Tày bạn không được bỏ qua những lễ hội truyền thống sau đây:
Bạn đang xem: Khám phá một số phong tục tập quán của người Tày miền Bắc
Hội tranh đầu pháo
Lễ hội tranh cướp đầu pháo được cộng đồng dân tộc Quảng Uyên Cao Bằng cũng những vùng lân cận tổ chức, nô nức chảy hội. Mục đích của hội chính là thể hiện tinh thần thượng võ với sự tham gia của những chàng trai khỏe mạnh tới từ nhiều địa phương tới tham gia cướp đầu pháo. Theo quan niệm của dân tộc Tày việc sở hữu “món quà đặc biệt” này sẽ đem tới sự may mắn và hạnh phúc cho cả gia đình người nhận.
Ngoài ra trong lễ hội cũng sẽ tổ chức quay lợn, làm các món xôi cẩm, ngũ sắc đậm chất dân tộc cho khách du lịch cùng người dân địa phương thưởng thức.
Hội Lồng Tồng
Đây là một nét đẹp trong phong tục tập quán của người Tày từ xa xưa. Hội tổ chức ở những bãi đất rộng hoặc trên cánh đồng đã được thu hoạch xong. Thời gian diễn ra thường sau dịp tết khi mùa màng bội thu. Bà con còn tổ chức thêm nhiều hoạt động tươi vui như rước rồng, tung còn, múa kỳ lân, sư tử, hát sli, hát lượn, tranh đầu pháo thăng thiên,…
Phong tục tập quán của người Tày trong cưới hỏi
Trước khi cưới như nhiều dân tộc khác người Tày sẽ tổ chức lễ ăn hỏi. Đây là dịp để hai bên gặp nhau, bước đầu là lễ dạm ngõ. Ngày hôm đó nhà gái sẽ được nhận một số lễ vật là đôi gà trống thiến, 2 chai rượu ngon, gạo nếp. Hai bên gia đình sẽ bàn bạc thống nhất một số vấn đề bao gồm lễ vật cưới, giờ đón dâu, của hồi môn,… Sau lễ để hạn chế những dị nghị không tốt, cặp trai gái sẽ tránh mặt nhau.
Xem thêm : Tổng hợp phong tục tập quán của người Khmer đầy đủ nhất
Lễ cưới thường được tổ chức trong khoảng thời gian từ tháng 8 đến tháng 2 âm lịch năm sau. Theo tục trước ngày cưới vài hôm nhà trai sẽ mang sính lễ đến. Trong đó cần phải có một mảnh vải tặng mẹ vợ, dân tộc Tày gọi đó là rằm khấư. Điều này để tỏ lòng biết ơn công nuôi dưỡng của mẹ với con gái.
Người mẹ sau khi nhận được sẽ đem nhuộm và sau khi con gái sinh đầu lòng sẽ làm địu cháu. Đoàn chú rể sẽ đúng ngày giờ đã định ra cửa đón dâu. Lễ vật cần chuẩn bị bao gồm rượu, chè, mâm xôi gà, thuốc, vải rằm khấứ, tiền phong bao,…
Đoàn chú rể có khoảng 6 – 8 người, đứng đầu là Quan lang với tài ăn nói đối đáp tốt, giỏi thơ ca, biết hát sli, lượn. Ngoài chú rể còn có Pả mẻ cùng vài người phù rể. Bên nhà gái cũng cần có Pả mẻ đi đưa dâu. Theo quan niệm của đồng bào Tày, người đưa đón dâu tốt thì vợ chồng mới gặp may mắn và sống hạnh phúc suốt đờn.
Cây hoa báo hiếu trong phong tục tập quán của người Tày
Đây là một biểu tượng ý nghĩa, thiêng liêng trong đời sống tâm linh của người đồng bào Tày. Cụ thể nếu trong gia đình có người mất con cháu sẽ làm cây hoa báo hiệu để tỏ lòng thương nhớ, thể hiện tình cảm với họ. Đây là phong tục được truyền từ nhiều đời nay mà dân tộc Tày vẫn còn gìn giữ.
Thông thường cây hoa báo hiệu làm thủ công bằng tay từ những nguyên liệu có sẵn bao gồm dây thép, tre, chỉ, bột hồ, giấy màu. Một cây sẽ có 3 tầng tượng trưng cho vòng đời con người là sinh ra, lớn lên và từ giã trần thế.
Tầng 1 là mâm để chân hoa được làm bằng gỗ vương 25 – 30 cm chắc chắn với ý nghĩa biểu trưng cho gốc rễ, nguồn cội. Tầng 2 là thân cây với nhiều bông hoa giấy sặc sỡ được kết thành tái hiện cuộc sống hòa hợp, sung túc của người khi còn sống. Trên cùng sẽ dán giấy đỏ cắt thành hình mặt trăng và mặt trời với dụng ý thể hiện khát vọng sống. Tùy vào từng vùng miền họa tiết được vẽ trên thân cây sẽ được biến tấu khác nhau.
Khám phá những ngày tết trong phong tục tập quán của người Tày
Xem thêm : Khám phá những phong tục tập quán của người Kinh hiện nay
4 ngày Tết chính trong văn hóa của người T ày bao gồm:
Tết Đắp Nọi
Tiếng Tày có nghĩa Tết Nguyên Đán nhỏ. Thông thường người dân tộc sẽ ăn tết vào cuối tháng giêng âm lịch. Cũng chính vì thế đây là dịp tiễn đưa tháng giêng, chào đói những tháng mới trong năm.
Tết Thanh Minh
Vào ngày mùng 3 tháng 3 âm lịch hàng năm, đồng bào Tày sẽ tổ chức Tết Thanh Minh. Đây là dịp để cả gia đình sửa sang lại phần mộ ông bà, tổ tiên. Việc tảo mộ thể hiện tấm lòng biết ơn và tưởng nhớ tới người đã khuất. Do đó con cháu dù ở xa cũng sẽ thu xếp để về tảo mộ tổ tiên.
Tết Đoan Ngọ
Tết Đoan Ngọ hay giết sâu bọ được tổ chức vào ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch. Những món ăn không thể thiếu trong những ngày này chính là rượu nếp, bánh gio cùng các loại hoa quả đầu mùa.
Tết Rằm tháng 7
Như đúng tên gọi tết được tổ chức vào ngày 15 tháng 7 âm lịch. Ngoài cúng tổ tiên, người Tày quan niệm đây là dịp tiễn đưa vong hồn không ai thờ cúng để họ khỏi quấy nhiễu, làm những điều không hay.
Ngoài ra Tết Rằm tháng 7 cũng là dịp để vợ chồng cùng con cái thắp hương và trở về nhà ngoại. Lễ vật cần chuẩn bị sẽ bao gồm 1 – 2 con vịt, bánh dợm, rượu, hoa quả, bánh gai,…
Lời kết
Những phong tục tập quán của người Tày đã và đang góp phần tạo nên sự phong phú cho kho tàng văn hóa của nước ta. Một trong số nhiệm vụ cấp bách nhất hiện nay chính là bảo tồn và phát huy những giá trị truyền thống tốt đẹp ấy.
Nguồn: https://phongtuctapquan.org
Danh mục: Phong tục tập quán dân tộc
